Zastosowanie metody TOPSIS do porównania poziomu opieki medycznej i sytuacji zdrowotnej ludności w Polsce w związku z pandemią Covid-19 w ujęciu województw
Więcej
Ukryj
1
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego
Data nadesłania: 25-05-2021
Data ostatniej rewizji: 01-04-2022
Data akceptacji: 13-04-2022
Data publikacji: 31-07-2022
JoMS 2022;48(1):43-59
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Celem podstawowym wykonanych badań jest porównanie poziomu opieki medycznej i sytuacji zdrowotnej ludności w województwach. Celem dodatkowym jest poszukiwanie czynników, które mają największy związek ze śmiertelnością z powodu Covid-19.
Materiał i metody:
W badaniach wykorzystano metodę TOPSIS oraz współczynnik korelacji Pearsona.
Wyniki:
Badania pokazały, że poziom opieki medycznej w województwach jest zróżnicowany, znacznie bardziej niż sytuacja zdrowotna jej mieszkańców. Sporządzone rankingi pozwoliły wyodrębnić województwa, w których poziom opieki medycznej jest relatywnie lepszy, oraz te w których występują zaniedbania. Największy związek śmiertelności z powodu Covid-19 ma liczba zachorowań na grypę (im więcej mieszkańców chorowało na grypę w przeszłości, tym mniejsza była śmiertelność), choć związek ten jest słaby.
Wnioski:
Wyniki badań, wskazujące obszary zaniedbań, mogą być przydatne do podejmowanych działań w celu poprawy stanu opieki zdrowotnej w Polsce.
REFERENCJE (23)
1.
Beaglehole, R., Bonita, R., Kjellström, T. (1996). Podstawy epidemiologii. Łódź: Instytut Medycyny Pracy.
2.
Behzadian, M., Otaghsara, S.K., Yazdani, M., Ignatius, J. (2012). A state-of the art survey of TOPSIS applications. „Expert Systems with Applications”, No. 39, s. 13051–13069.
3.
Bober, B. (2016). Bezpieczeństwo zdrowotne jako istotny komponent bezpieczeństwa państwa. „Studia Nad Bezpieczeństwem”, nr 1, s. 33–64.
4.
Bromber, P. i in. (2019). System ochrony zdrowia w Polsce, wyd. II. Warszawa: CeDeWu.
5.
Dokument Roboczy Służb Komisji. Sprawozdanie krajowe – Polska 2020 (2020). Bruksela.
6.
Heitzman, J. (2020). Wpływ pandemii COVID-19 na zdrowie psychiczne. „Psychiatria Polska”, nr 54(2), s. 187–198.
7.
Hwang, C.L., Yoon K. (1981). Multiple Attribute Decision Making: Methods and Applications. Berlin: Springer-Verlag.
8.
Golinowska, S. (red.) (2012). Polska: Zarys systemu ochrony zdrowia. World Health Organization 2011, on behalf of the European Observatory on Health Systems and Policies,
http://akademia.nfz.gov.upload... (dostęp: 4.05.2021).
9.
Grabiński, T. (1992). Metody taksonometrii. Kraków: Wydawnictwo AE.
10.
Kisielińska, J. (2018). Ocena sytuacji towarowych gospodarstw rolnych państw UE z wykorzystaniem metod porządkowania liniowego. „Problemy Rolnictwa Światowego”, nr 18(1), s. 66–79.
11.
Kukuła, K. (2000). Metoda unitaryzacji zerowanej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
12.
Młodak, A. (2006). Analiza taksonomiczna w statystyce regionalnej. Warszawa: Difin.
13.
Nojszewska, E. (2011). System ochrony zdrowia w Polsce. Warszawa: Wolters Kluwer Polska SA.
14.
Nowak, E. (1989). Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno-ekonomicznych. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
15.
Panek, T. (2009). Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
16.
Paszkowska, M. (2020). Polski system ochrony zdrowia. Warszawa: Difin.
17.
Raport: system ochrony zdrowia w Polsce – stan obecny i pożądane kierunki zmian (2018). Departament Zdrowia Najwyższej Izby Kontroli.
18.
Ślęzak, D. i in. (2017). Ochrona zdrowia w Polsce. „Journal of Laboratory Diagnostics”, nr 53(2), s. 107–112.
19.
Walesiak, M. (2014). Przegląd formuł normalizacji wartości zmiennych oraz ich własności w statystycznej analizie wielowymiarowej. „Przegląd Statystyczny”, nr 61(4), s. 363–372.
20.
Walesiak, M., Gatnar, E. (red.) (2004). Metody statystycznej analizy wielowymiarowej w badaniach marketingowych. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.
21.
Wasilewska, E. (2011). Statystyka opisowa od podstaw. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
22.
Zdrowie i ochrona zdrowia w 2018 r. Analizy Statystyczne (2019). Warszawa, Kraków: GUS.
23.
Zgliczyński, W.S. (2012). System ochrony zdrowia w Polsce – wybrane zagadnienia. „Studia BAS”, nr 4(56), s. 9–46.