The principle of sustainable development and the legal protection of trees and shrubs
More details
Hide details
Submission date: 2022-09-01
Final revision date: 2023-02-17
Acceptance date: 2023-02-22
Publication date: 2023-04-29
JoMS 2023;50(1):292-316
KEYWORDS
TOPICS
ABSTRACT
Objectives:
As a research hypothesis, it should be assumed that the inadequate use of possible legal solutions by public administration bodies in the course of administrative proceedings for the removal of trees or shrubs does not fully realise the principle of sustainable development guaranteeing proper natural compensation.
Material and methods:
The work has a theoretical and legal character. The basic research method used in the work is the dogmatic-legal method. Mainly theoretical views presented in the science of law as well as views presented in the jurisprudential practice were used.
Results:
The purpose of the sustainability principle discussed is to pass on to future generations the world order of which we are transitory trustees. However, the momentous essence of this principle is that there are values to be protected in the environment and these undoubtedly include trees and shrubs. Where there are trees and shrubs, the issue of their removal is bound to arise at some point. For this reason, the administrative authorities with the power to decide whether or not to allow their removal should be guided by this principle and, when making a decision within the framework of administrative discretion, should first take into account the natural significance of the trees and shrubs and try to avoid their unjustified removal, and if this is necessary, properly balance the conflicting interests and, using the available legal instruments, make the subject subject subject to carry out replacement planting or replanting, so that the natural compensation is achieved in accordance with the principle of sustainable development.
Conclusions:
Awareness of the role played by green areas, trees and shrubs is not matched by actions taken by the legislator and decisions taken by the bodies applying the regulations in this area.
REFERENCES (74)
1.
Augustyn, A. (2020). Zrównoważony rozwój miast w świetle idei smart city, s. 23. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
2.
Banaszak, B. (2012). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, s. 74. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
3.
Baran-Zgłobicka, B. (2017), Środowisko przyrodnicze w zarządzaniu przestrzenią i rozwojem lokalnym na obszarach wiejskich, s. 13. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej,.
4.
Bentkowski, S. (2019). Rola nadzoru właścicielskiego w kształtowaniu zrównoważonego rozwoju jednostek samorządu terytorialnego. W: M. Sitek, P.B. Zientarski (red.), Wybrane aspekty realizacji zasady zrównoważonego rozwoju samorządu terytorialnego, s. 21. Kancelaria Senatu, Warszawa.
5.
Bukowski, Z. (2003). Wymagania prawa międzynarodowego, s. 17. Toruń-Włocławek.
6.
Bukowski, Z. (2005). Podstawy prawa ochrony środowiska dla administracji, s. 34. WSHE, Włocławek.
7.
Bukowski, Z. (2009). Zrównoważony rozwój w systemie prawa, s. 24, 37, 482. Wydawnictwo TNOiK Dom Organizatora.
8.
Brundtland, G.H. (1987). Our common future. WCED, Oxford University Press.
9.
Chmielewski, J. (2015). Pojęcie nadrzędnego interesu publicznego w prawie administracyjnym, s. 213. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
10.
Ciechanowicz-McLean, J. (2001). Międzynarodowe prawo ochrony środowiska, s. 73. Warszawa: LexisNexis.
11.
Ciechanowicz-McLean, J. (2006). Polskie prawo ochrony przyrody, s. 30. Warszawa: Difin.
12.
Ciechanowicz-McLean, J. (2007). Interes publiczny w prawie ochrony środowiska. W: J. Dobkowski (red.), Problemy współczesnego ustrojoznawstwa. Księga jubileuszowa profesora Bronisława Jastrzębskiego, s. 452–459. Olsztyn.
13.
Ciechanowicz-McLean, J. (2011). Działalność administracji publicznej w świetle zasad prawa ochrony przyrody. W: M. Górski, J. Bucińska, M. Niedziółka, R. Stec, D. Strus (red.) Administracja publiczna – człowiek a ochrona środowiska. Zagadnienia społeczno-prawne, s. 70. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.
14.
Ciechanowicz-McLean, J. (2006). Zagadnienia wprowadzające. W: J. Ciechanowicz-McLean, K. Biernat, P. Mierzejewski, D. Trzcińska, (red.) Polskie prawo ochrony przyrody, s. 33–34. Difin.
15.
Człowiekowska, J. (2016). Zasady ogólne prawa administracyjnego. W: W. Jakimowicz (red.), Przewodnik po prawie administracyjnym, s. 235. Wydawnictwo Wolters Kluwer.
16.
Danecka, D. (2018). Przyroda i jej ochrona w prawie polskim. W: D. Danecka, J.S. Kierzkowska, D. Trzcińska, Ograniczenia działalności gospodarczej ze względu na ochronę przyrody, s. 255. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
17.
Dembicki, P. (2016). Zasada zrównoważonego rozwoju jako przejaw sprawiedliwości ekologicznej w realizacji procesów inwestycyjno-budowlanych. W: T. Bojar-Fijałkowski (red.), Sprawiedliwość ekologiczna w prawie i praktyce, s. 66. Gdańsk: Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.
18.
Dubis, S. (2019). Wpływ organów nadzoru budowlanego na zrównoważony rozwój samorządu terytorialnego. W: M. Sitek, P.B. Zientarski (red.), Wybrane aspekty realizacji zasady zrównoważonego rozwoju samorządu terytorialnego, s. 65. Warszawa: Kancelaria Senatu.
19.
Fogel, A. (2011). Prawna ochrona przyrody w lokalnym planowaniu przestrzennym, s. 86. Warszawa.
20.
Górski, M. (2015). System prawa ochrony środowiska. W: P. Korzeniowski (red.), Zagadnienia systemowe prawa ochrony środowiska, s. 29. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, PAN.
21.
Górski, M., Michalak, M. (2018). Ochrona środowiska w prawie unijnym. W: M. Górski (red.) Prawo ochrony środowiska, s. 50, 51. Warszawa: Wolters Kluwer.
22.
Gruszecki, K. (2008). Stosowanie prawa w zakresie ustalania opłat podwyższonych i wymierzania administracyjnych kar pieniężnych za korzystanie ze środowiska. W: T. Bąkowski, K. Grajewski, J. Warylewski (red.), Orzecznictwo w systemie prawa, s. 208. Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego i Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
23.
Gruszecki, K. (2017). Ustawa o ochronie przyrody. Komentarz, s. 18. Wydawnictwo Wolters Kluwer.
24.
Hardin, G. (1968). The tragedy of the Commons. Science, 162, 1243–1248.
25.
Januszczyk, W. (2021). Wina wójta, a może jednak projektanta. Zieleń Miejska, 1, 14–17.
26.
Jasiński, L.J. (2007). Kontrowersje wokół pojęcia zrównoważonego rozwoju. W: S. Marciniak (red.) Rozwój zrównoważony, s. 24, 26. Oficyna Wydawnicza PW.
27.
Jendrośka, J., Bar, M. (2008). Prawo ochrony środowiska. Podręcznik, s. 256. Wrocław: Centrum Prawa Ekologicznego.
28.
Kannenberg, K., Leszczyński, T., Zysnarska E. (2016). Wybrane aspekty ochrony przyrody w polskich lasach, s. 7. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
29.
Kenig-Witkowska, M.M. (2011). Międzynarodowe prawo środowiska. Wybrane zagadnienia systemowe, LEX/el., Warszawa: LEX a Wolters Kluwer business.
30.
Korzeniowski, P. (2010). Zasady prawne ochrony środowiska, s. 271. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
31.
Korzeniowski, P. (2012). Bezpieczeństwo ekologiczne jako instytucja prawna ochrony środowiska, s. 139, 151. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
32.
Korzeniowski, P. (2017). Idea uniwersalnych wartości w prawie ochrony środowiska. W: J. Zimmermann (red.), Aksjologia prawa administracyjnego. Tom II, LEX/el., Wydawnictwo Wolters Kluwer.
33.
Korzeniowski, P. (2017). Zasada zrównoważonego rozwoju jako podstawa wykładni sądowej. W: S. Dudzik, B. Iwańska, N. Półtorak (red.), Inteligentna i zrównoważona gospodarka sprzyjająca włączeniu społecznemu – wyzwania dla systemów prawnych Unii Europejskiej i państw członkowskich, s. 150. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
34.
Korzeniowski, P. (2021). Zasady ogólne prawa ochrony środowiska. W: M. Górski, Prawo ochrony środowiska, s. 62–63. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
35.
Król, M.A. (2018). Zasady prawa ochrony przyrody. W: M. Górski (red.), Prawo ochrony środowiska, s. 661–662. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
36.
Król, M.A. (2020). Realizacja interesu publicznego jako standard prawa ochrony środowiska. W: B. Jaworska-Dębska, P. Kledzik, J. Sługocki (red.), Wzorce i zasady działania współczesnej administracji publicznej, s. 478. Wydawnictwo Wolters Kluwer.
37.
Lisicka, H. (2005). Zasada zrównoważonego rozwoju w polityce państwa. W: A. Papuziński (red.), Zrównoważony rozwój: od utopii do praw człowieka, s. 247. Bydgoszcz: Wydawnictwo Branta.
38.
Liszewski, G. (2010), Opłaty samorządowe w Polsce – problemy praktyczne, s. 210. Białystok: Wydawnictwo TEMIDA 2.
39.
Lusawa, R. (2009). Hans Carl von Carlowitz twórca pojęcia trwałości. Ekonomia i Finanse, 1–2(III), 7–11.
40.
Mikosz, R. (2016). Zagadnienia wstępne. W: G. Dobrowolski (red.), Zrównoważony rozwój jako czynnik determinujący prawne podstawy zarządzania geologicznymi zasobami środowiska, s. 14–15. Katowice.
41.
Mikosz, R., Dobrowolski, G. (2014). Zasada zrównoważonego rozwoju w orzecznictwie sądów administracyjnych. W: R. Biskup, M. Pyter, M. Rudnicki, J. Trzewik (red.), Działalność gospodarcza na obszarach chronionych, s. 11. Lublin.
42.
Nyka, M. (2016). Sprawiedliwość międzypokoleniowa w międzynarodowym prawie środowiska, T. XXXV, s. 370. Gdańskie Studia Prawnicze.
43.
Przybojewska, I. (2016). Hierarchia wartości unijnej polityki w dziedzinie środowiska naturalnego. W: J. Zimmermann (red.), Aksjologia prawa administracyjnego, t. 2 s. 281. Warszawa: Wolters Kluwer.
44.
Radecki, W. (2001). Prawo ochrony przyrody w systemie prawnym ochrony środowiska. Studia Prawnicze, 3–4, 228–230.
45.
Radecki, W. (2008). Ustawa o ochronie przyrody. Komentarz, s. 37–38, 49. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
46.
Radziszewski, E. (2003). Prawo ochrony środowiska. Przepisy i komentarz, s. 40–41. Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis.
47.
Rakoczy, B. (2006). Ograniczenie praw i wolności jednostki ze względu na ochronę środowiska w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, s. 120, 135, 151. Toruń: Wydawnictwo Dom Organizatora, Toruń.
48.
Rakoczy, B. (2009). Zasada zrównoważonego rozwoju w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. W: B. Poskrobko (red.) Wpływ idei zrównoważonego rozwoju na politykę państwa i regionów. Problemy ogólnopaństwowe i sektorowe, t. 1, s. 32. Białystok.
49.
Rakoczy, B. (2013). Art. 3. W: Z. Bukowski, K.E. Czech, K. Karpus, B. Rakoczy (red.), Prawo ochrony środowiska. Komentarz, s. 52. Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis Polska.
50.
Rakoczy, B. (2015). Procesowy wymiar zasady zrównoważonego rozwoju, s. 18, 38 i nast. Białostockie Studia Prawnicze.
51.
Równy, K. (2000). Koncepcja zrównoważonego rozwoju w prawie wspólnotowym i w polskiej rzeczywistości, s. 2, 58. Przegląd Prawa Europejskiego.
52.
Safjan, M., Bosek, L. (2016). Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, s. 289. Warszawa.
53.
Siewniak, M. (2006). Uprawa i pielęgnacja drzew w Unii Europejskiej. Zieleń Miejska, s. 9, el.
54.
Sitek, B. (1998). Antropologiczne podstawy ochrony środowiska w prawie wspólnotowym. W: R. Sobański (red.) Prawa Człowieka w państwie ekologicznym, s. 49–50. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej.
55.
Sitek, M. (2007). Polityka ochrony środowiska w sektorze usług turystycznych w świetle prawa Unii Europejskiej, s. 61–69. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
56.
Sitek, M. (2022). Komentarz do Konstytucji RP Art. 5, 18, 19, 39. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
57.
Sobczak, J. (2019). Ochrona środowiska w świetle konstytucyjnej zasady zrównoważonego rozwoju.W: M. Sitek, P. B. Zientarski, (red. nauk.), Wybrane aspekty realizacji zasady zrównoważonego rozwoju samorządu terytorialnego, s. 142. Warszawa: Kancelaria Senatu.
58.
Sommer, J. (2006). Zasady ogólne i pojęcia niedookreślone w prawie ochrony przyrody. W: W. Radecki (red.), Teoretyczne podstawy prawa ochrony przyrody, s. 95, 100. Wrocław: Wydawnictwo Prawa Ochrony Środowiska.
59.
Sommer, J. (2006). Miejsce prawa ochrony przyrody w prawie ochrony środowiska. W: W. Radecki (red.), Teoretyczne podstawy prawa ochrony przyrody, s. 88. Wrocław: Wydawnictwo Prawa Ochrony Środowiska.
60.
Sommer J. (2009). Podstawy traktatowe wspólnotowego prawa ochrony środowiska. W: J. Supernat (red.), Między tradycją a przyszłością w nauce prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Bociowi, s. 631. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
61.
Stelmasiak, J. (2013). Interes indywidualny a interes publiczny w ochronie środowiska w obszarze specjalnym o charakterze ekologicznym, s. 150 i n. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
62.
Stelmasiak, J., Wąsikowska, A. (2010). Zasady ogólne prawa ochrony środowiska. W: J. Stelmasiak (red.), Prawo ochrony środowiska, s. 25. Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis.
63.
Stelmasiak, J., Wąsikowska, A. (2010). Zasady ogólne prawa ochrony środowiska. W: J. Stelmasiak (red.), Prawo ochrony środowiska, s. 27. Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis.
64.
Stochlak, J., Podolak, M. (2006). Ochrona środowiska w Polsce. Studium prawno-politologiczne, s. 76. Lublin.
65.
Stumpf, U., Zingsem, V., Hase, A. (2018). Mityczne drzewa, s. 216. Wydawnictwo Amber.
66.
Szuma, K. (2013). Prawo ochrony środowiska. Zarys wykładu. Wybór materiałów, tez orzeczeń, sądów, kazusów oraz testów, s. 3–4. Wydawnictwo C.H. Beck.
67.
Trzcińska, D. (2018). Konstytucyjny obowiązek ochrony przyrody. W: D. Danecka, J.S. Kierzkowska, D. Trzcińska, Ograniczenia działalności gospodarczej ze względu na ochronę przyrody, s. 21. Wydawnictwo Wolters Kluwer.
68.
Trzcińska, D. (2020), Zasada zrównoważonego rozwoju w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. W: B. Jaworska-Dębska, P. Kledzik, J. Sługocki (red.), Wzorce i zasady działania współczesnej administracji publicznej, s. 438, 439. Wydawnictwo Wolters Kluwer.
69.
Trzcińska, D. (2020). Bezpieczeństwo i bezpieczeństwo ekologiczne (w doktrynie i prawie). W: D. Trzcińska, J.S. Kierzkowska, Bezpieczeństwo ekologiczne w realizacji zadań publicznych, s. 22. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
70.
Trzcińska, D. (2016). System prawa ochrony środowiska jako zadanie publiczne. W: D. Trzcińska, N. Tucholska, M. Żurawik-Paszkowska, Organy ochrony środowiska w Polsce i Unii Europejskiej, s. 17. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
71.
Ura, E. (2019). Czynniki zapewniające zrównoważony rozwój samorządu terytorialnego. W: M. Sitek, P.B. Zientarski, (red.), Wybrane aspekty realizacji zasady zrównoważonego rozwoju samorządu terytorialnego, s. 207. Warszawa: Kancelaria Senatu.
72.
Ura, E. (2019). Zrównoważony rozwój jako wartość konstytucyjna w prawie administracyjnym. W: W. Jakimowicz, M. Krawczyk, I. Niżnik-Dobosz (red.), Fenomen prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa Profesora Jana Zimmermanna, s. 919. Warszawa: Wolters Kluwer.
73.
Wodziczko, A. (1937). Planowanie kraju drogą do utrzymania równowagi w przyrodzie, Ochrona Przyrody, r. 17, 2.
74.
Wronkowska, S., Wróblewski, J. (1987). Projekt ustawy o tworzeniu prawa. Państwo i Prawo, 6, 6.