O czasopiśmie
Kolegium Redakcyjne
Rada Naukowa
Recenzenci
Kodeks Etyczny
Wydania Specjalne
Terminy czasopisma
RODO - informacje o przetwarzaniu danych osobowych
Indeksacja
Licencje i dostęp
Archiwum
Dla autorów
Zasady publikacji
Techniczna instrukcja dla autorów
Umowa o udzielenie nieodpłatnej licencji CC BY-SA
Oświadczenie autora o prawach autorskich
Procedura publikacji
Kontakt
O czasopiśmie
Kolegium Redakcyjne
Rada Naukowa
Recenzenci
Kodeks Etyczny
Wydania Specjalne
Terminy czasopisma
RODO - informacje o przetwarzaniu danych osobowych
Indeksacja
Licencje i dostęp
PRACA ORYGINALNA
Wypalenie autystyczne – raport z badań wstępnych
1
University of the National Education Commission, Krakow
Data nadesłania: 02-07-2024
Data ostatniej rewizji: 25-01-2025
Data akceptacji: 06-03-2025
Data publikacji: 10-04-2025
Autor do korespondencji
JoMS 2025;61(1):618-642
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Celem podjętych badań wstępnych była identyfikacja wątków tematycznych zawartych w odpowiedziach osób w spektrum autyzmu (deklarujących przebyty epizod wypalenia autystycznego) na cztery pytania otwarte dotyczące przyczyn, objawów, czasu trwania wypalenia autystycznego oraz strategii powrotu do zdrowia.
Materiał i metody:
Badaniami objęto 30 dorosłych osób z formalną diagnozą zaburzeń ze spektrum autyzmu bez deficytu intelektualnego i zaburzeń języka funkcjonalnego. Dobór próby był celowy. Zebrane dane zostały przeanalizowane przy użyciu analizy tematycznej, co pozwoliło na wyodrębnienie głównych kategorii i wątków w odpowiedziach respondentów.
Wyniki:
Uzyskane wyniki pozwoliły na zidentyfikowanie dziewięciu kategorii przyczyn i dziesięciu objawów wypalenia autystycznego oraz sześciu wątków w obszarze strategii powrotu do zdrowia. Jednak osoby deklarujące epizod wypalenia autystycznego różnie szacują czas trwania tego stanu, co uniemożliwiło jego precyzyjne określenie.
Wnioski:
Wyniki wskazują, że sposób konceptualizacji wypalenia autystycznego przez polską grupę samorzeczników wydaje się zbliżony z doniesieniami zagranicznych badaczy. Przeprowadzone badanie nie pozwoliło jednak na jednoznaczne określenie czasu trwania wypalenia autystycznego.
Celem podjętych badań wstępnych była identyfikacja wątków tematycznych zawartych w odpowiedziach osób w spektrum autyzmu (deklarujących przebyty epizod wypalenia autystycznego) na cztery pytania otwarte dotyczące przyczyn, objawów, czasu trwania wypalenia autystycznego oraz strategii powrotu do zdrowia.
Materiał i metody:
Badaniami objęto 30 dorosłych osób z formalną diagnozą zaburzeń ze spektrum autyzmu bez deficytu intelektualnego i zaburzeń języka funkcjonalnego. Dobór próby był celowy. Zebrane dane zostały przeanalizowane przy użyciu analizy tematycznej, co pozwoliło na wyodrębnienie głównych kategorii i wątków w odpowiedziach respondentów.
Wyniki:
Uzyskane wyniki pozwoliły na zidentyfikowanie dziewięciu kategorii przyczyn i dziesięciu objawów wypalenia autystycznego oraz sześciu wątków w obszarze strategii powrotu do zdrowia. Jednak osoby deklarujące epizod wypalenia autystycznego różnie szacują czas trwania tego stanu, co uniemożliwiło jego precyzyjne określenie.
Wnioski:
Wyniki wskazują, że sposób konceptualizacji wypalenia autystycznego przez polską grupę samorzeczników wydaje się zbliżony z doniesieniami zagranicznych badaczy. Przeprowadzone badanie nie pozwoliło jednak na jednoznaczne określenie czasu trwania wypalenia autystycznego.
Licencja
REFERENCJE (32)
1.
American Psychiatric Association, DSM-5 Task Force. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5™ (5th ed.). American Psychiatric Publishing, Inc. https://doi.org/10.1176/appi.b....
2.
Anczewska, M., Świtaj, P., Roszczyńska, J. (2005). Wypalenie zawodowe. Postępy Psychiatrii i Neurologii, 14, 67–77.
3.
Arnold, S., Higgins, J., Weise, J., Desai, A., Pellicano, E. & Trollor, J. (2022). Investigating autistic burnout #AutBurnout: Final Report. Autism CRC.
4.
Arnold, S.R., Higgins, J.M., Weise, J., Desai, A., Pellicano, E. & Trollor, J.N. (2023a). Confirming the nature of autistic burnout. Autism: the international journal of research and practice, 27(7), 1906–1918. https://doi.org/10.1177/136236....
5.
Arnold, S.R., Higgins, J.M., Weise, J., Desai, A., Pellicano, E. & Trollor, J.N. (2023b). Towards the measurement of autistic burnout. Autism, 27(7), 1933–1948. https://doi.org/10.1177/136236....
6.
Bishop-Fitzpatrick, L., Minshew, N.J., Mazefsky, C.A. & Eack, S.M. (2017). Perception of Life as Stressful, Not Biological Response to Stress, is Associated with Greater Social Disability in Adults with Autism Spectrum Disorder. Journal of autism and developmental disorders, 47(1), 1–16. https://doi.org/10.1007/s10803....
7.
Bishop‐Fitzpatrick, L., Mazefsky, C.A., Minshew, N.J. & Eack, S.M. (2015). The relationship between stress and social functioning in adults with autism spectrum disorder and without intellectual disability. Autism research, 8(2), 164–173.
8.
Boujut, E., Popa-Roch, M., Palomares, E.A., Dean, A. & Cappe, E. (2017). Self-efficacy and burnout in teachers of students with autism spectrum disorder. Research in Autism Spectrum Disorders, 36, 8–20. https://doi.org/10.1016/j.rasd....
9.
Cuijpers, P., van Straten, A. & Warmerdam, L. (2007). Behavioral activation treatments of depression: a meta-analysis. Clinical psychology review, 27(3), 318–326. https://doi.org/10.1016/j.cpr.....
10.
Drzazga-Lech, M., Kłeczek, M. (2024). Osoby rozwijające się według autystycznego wzorca: ich jakość życia i warunkujące ją komponenty zdrowotne. Perspektywa samorzeczników autyzmu. Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. https://doi.org/10.31743/znkul....
11.
Dugiel, G. (2018). Zaburzenia depresyjne – ujęcie teoretyczne. Polish Journal of Health and Fitness, 1, 36–46.
12.
Gerber, M., Schilling, R., Colledge, F., Ludyga, S., Pühse, U. & Brand, S. (2020). More than a simple pastime? The potential of physical activity to moderate the relationship between occupational stress and burnout symptoms. International Journal of Stress Management, 27(1), 53–64. https://doi.org/10.1037/str000....
13.
Greszta, E., Ryś, M., Trębicka, P., Hoffer-Buczkowska, L. (2020). Poczucie więzi ze współmałżonkiem a poziom stresu i wypalenie się sił psychicznych u rodziców dzieci z autyzmem. Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 41(1), 340–358. https://doi.org/10.34766/fetr.....
14.
Higgins, J.M., Arnold, S.R., Weise, J., Pellicano, E. & Trollor, J.N. (2021). Defining autistic burnout through experts by lived experience: Grounded Delphi method investigating #AutisticBurnout. Autism: the international journal of research and practice, 25(8), 2356–2369. https://doi.org/10.1177/136236....
15.
Hirvikoski, T., & Blomqvist, M. (2015). High self-perceived stress and poor coping in intellectually able adults with autism spectrum disorder. Autism: the international journal of research and practice, 19(6), 752–757. https://doi.org/10.1177/136236....
16.
Hull, L., Petrides, K.V., Allison, C., Smith, P., Baron-Cohen, S., Lai, M.C. & Mandy, W. (2017). ,,Putting on My Best Normal”: Social Camouflaging in Adults with Autism Spectrum Conditions. Journal of autism and developmental disorders, 47(8), 2519–2534. https://doi.org/10.1007/s10803....
17.
Kossewska, J., Wojciechowska, A. (2017). Wypalenie sił a perspektywa temporalna u rodziców dzieci z ASD. Psychologia Wychowawcza, 54(12), 183–202. https://doi.org/10.5604/01.300....
18.
Lazarus, R.S. & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal, and coping. New York: Springer Publishing Company.
19.
Litzke, S.M. & Schuh, H. (2007). Stres, mobbing i wypalenie zawodowe. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
20.
Makiewicz, M. (2021). Rozważania o dwóch strategiach badawczych pedagogiki. Indukcyjny i dedukcyjny tok wnioskowania na przykładzie badań z zakresu kultury medialnej nastolatków. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 40(3), 61–78. http://dx.doi.org/10.17951/lrp....
21.
Mantzalas, J., Richdale, A.L., Adikari, A., Lowe, J. & Dissanayake, C. (2021). What Is Autistic Burnout? A Thematic Analysis of Posts on Two Online Platforms. Autism in adulthood : challenges and management, 4(1), 52–65. https://doi.org/10.1089/aut.20....
22.
Mantzalas, J., Richdale, A.L., Li, X. & Dissanayake, C. (2024). Measuring and validating autistic burnout. Autism research : official journal of the International Society for Autism Research, https://doi.org/10.1002/aur.31....
24.
Novack, M.N. & Dixon, D.R. (2019). Predictors of burnout, job satisfaction, and turnover in behavior technicians working with individuals with autism spectrum disorder. Review Journal of Autism and Developmental Disorders, 6(4), 413–421. https://doi.org/10.1007/s40489....
25.
O’Kane, C. (2008). The Development of Participatory Techniques: Facilitating Children’s Views about Decisions That Affect Them. W: P. Christensen, A. James (red.), Research with Children: Perspectives and Practices (s. 125–155). New York: Routledge.
26.
Raymaker, D.M., Teo, A.R., Steckler, N.A., Lentz, B., Scharer, M., Delos Santos, A., Kapp, S.K., Hunter, M., Joyce, A., & Nicolaidis, C. (2020). ,,Having All of Your Internal Resources Exhausted Beyond Measure and Being Left with No Clean-Up Crew”: Defining Autistic Burnout. Autism in adulthood: challenges and management, 2(2), 132–143. https://doi.org/10.1089/aut.20....
27.
Reiter, S. & Vitani, T. (2007). Inclusion of pupils with autism: the effect of an intervention program on the regular pupils’ burnout, attitudes and quality of mediation. Autism: the international journal of research and practice, 11(4), 321–333. https://doi.org/10.1177/136236....
28.
Stefańska-Klar, R. (2020). Natężenie cech autystycznych a poczucie wypalenia życiem wśród młodych dorosłych z nieklinicznej próby badawczej. W: QUAERE 2020 vol. X. Reviewed Proceedings of the Interdisciplinary Scientific International Conference (s. 1146–1154). Hradec Králové: Magnanimitas.
29.
Sterna, W., Sterna, A. (2016). Psychoterapia a farmakoterapia – czy można je łączyć?. Psychiatria, 13(2), 84–91.
30.
Torre, M.E., & Fine, M. (2006). Participatory action research by youth. W: L. Sherrod, C. Flanagan, R. Kassimir (red.), Youth activism: An international encyclopedia (s. 456–462). Westport, Conn.: Greenwood Publishing Group.
31.
Wołowicz, A. (2018). Badania partycypacyjne jako odpowiedź na założenia społecznego modelu niepełnosprawności? Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia De Cultura, 10(1), 165–177. https://doi.org/10.24917/20837....
32.
Zimnowłocka-Łozyk, E. (2011). Wypalenie zawodowe a umiejętność zarządzania stresem, czasem i sobą. W: Z. Janowska (red.), Dysfunkcje i patologie w sferze zarządzania zasobami ludzkimi, t. 4 (s. 327–337). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
| eISSN: | 2391-789X |
| ISSN: | 1734-2031 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
