Wizerunek Rosjanina w Polsce.
Socjologiczna analiza zjawiska stereotypu
narodowego w paradygmacie socjologii
wiedzy
Więcej
Ukryj
1
Wydział Nauk Historycznych i Społecznych
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Data publikacji: 31-03-2017
JoMS 2017;32(1):29-44
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
W kontaktach międzynarodowych, zarówno na płaszczyźnie politycznej, jak
i w obszarze społecznym, istotną funkcję pełnią „obrazy innych”. W napiętych relacjach
przybierają one postać resentymentów, awprzypadku dobrych relacji występują
jako pozytywne stereotypy. Obrazy te przekładają się następnie na sympatię bądź antypatię,
zaufanie lub jego brak wobec innych narodowości. Uogólnienia na temat „innych”
są nie tylko ważnym graczem ideologicznym, ale mają znaczący wpływ także
na utrwalanie określonych postaw i opinii w świadomości każdego społeczeństwa.
Nie inaczej jest w przypadku kreacji obrazu Rosjanina w Polsce. Trudne sąsiedztwo
Polski z Rosją ma długą historię i przejawia się na wielu poziomach naraz. W jednym
artykule autor nie mógł oczywiście zaprezentować obrazu Rosjanina kształtującego
się na przestrzeni wieków, zaproponował zatem, aby „historyczna” opowieść
nawiązywała do badań wizerunku Rosjanina w Polsce od czasu końca drugiej wojny
światowej. Opierając się na teorii Z. Bokszańskiego oraz posiłkując się badaniami socjologicznymi,
autor próbował naszkicować dynamikę zmian wizerunku Rosjanina
w Polsce oraz społecznego nastawienia Polaków do sąsiadów ze Wschodu.
REFERENCJE (16)
1.
Berger, P.L. (2004). Zaproszenie do socjologii, Warszawa: PWN, s. 27.
2.
Błuszkowski, J. (2005). Stereotypy a tożsamość narodowa, Warszawa: Elipsa, s. 74–76.
3.
Błuszkowski, J. (2003). Stereotypy narodowe w świadomości Polaków, Warszawa: Elipsa, s. 150–152.
4.
Bokszański, Z. (1997). Stereotypy a kultura, Wrocław: Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, s. 61.
5.
Dobroczyński, M. (2002). Między mocarstwami, Toruń: Adam Marszałek, s. 96–97.
6.
Dzierżanowski, M. (red.), (2009). Scenariusze przyszłości – Niemcy, Polska, Rosja i Europa, Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, s. 24–25.
7.
Gierek, E. (1974). Ku nowym osiągnięciom na socjalistycznej drodze. W trzydziestolecie Polski Ludowej, „Nowe drogi” nr 9, s. 5–13.
8.
Jarzyna, A., Kopeć, Z. (2014). Obraz Rosji w literaturze polskiej XX wieku, Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
9.
Kępiński, A. (1990). Lach i Moskal. Z dziejów stereotypów, Warszawa–Kraków: PWN, s. 24–25, 52–55.
10.
Korczyński, T.M. (2016). Milczenie i lament. Szkice z socjologii śmierci, Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Socjologiczne, s. 97.
11.
Korczyński, T.M. (2014). Stereotyp narodowy a socjologia wiedzy. Przyczynek do teoretyczno-metodologicznego modelu socjologicznego badania zjawiska stereotypu narodowego w ujęciu fenomenologicznej socjologii wiedzy, Warszawa: ISKK, s. 14.
12.
Korzeniewska-Berczyńska, J. (2003). Obraz Włodzimierza Putina ze stereotypami Rosji w tle. W: R. Paradowski, Sz. Ossowski (red.), Polska w Rosji – Rosja w Polsce. Stosunki polityczne, Poznań: Wyd. Naukowe INPiDz UAM, s. 127–132.
13.
Krzywdzińska, A. (2012). Wizerunek Rosji i Stanów Zjednoczonych w polskich tygodnikach opinii po 1991 roku, Kraków: Wydawnictwo UJ, s. 28.
14.
Mills, C.W. (2007). Wyobraźnia socjologiczna, Warszawa: PWN, s. 232.
15.
Pajewski, J. (1992). Poza wczoraj. Wspomnienia, Poznań: Book Service, s. 239–241.
16.
Werblan, A. (2009). Wpływ zaszłości historycznych na stosunki polsko-rosyjskie. W: P. Bożyk (red.), Polska – Rosja. Stosunki gospodarcze 2000–2020, Warszawa: WSE-I, s. 185–186.