Wartości wychowawcze rodziców: dawnej i dziś
Więcej
Ukryj
1
Instytut Badań Edukacyjnych
Data publikacji: 31-03-2015
JoMS 2015;24(1):107-128
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Celem artykułu jest przedstawienie preferencji wartości wychowawczych
rodziców: konformizmu i samokierowania zgodnie z teorią Melvina
L. Kohna, która zakłada, że głównym wymiarem wartości jest konformizm
vs. samokierowanie. Orientacja konformistyczna akcentuje m.in.
posłuszeństwo wobec rodziców, czystość i schludność oraz zachowanie
110 | WSGE
zgodne z płcią. Druga, nosząca nazwę samokierowania, kładzie nacisk na
znaczenie samodzielności w myśleniu i postępowaniu, dążenie do rozumienia.
Drugim celem było porównanie wyników tych badań z danymi
zebranymi w Polsce w trakcie ostatnich 40 lat. Badania zrealizowano na
ogólnopolskiej próbie rodziców (N=4931) za pomocą narzędzia wzorowanego
na koncepcji M. L. Kohna. Analiza danych potwierdziła, że samokierowanie
i konformizm są wartościami trafnie charakteryzującymi
preferencje badanych. Głównym czynnikiem różnicującym preferencje
rodziców jest poziom wykształcenia (osoby z wyższym wykształceniem
większe znaczenie przypisują samokierowaniu, a słabiej wykształceni
– konformizmowi). Porównanie otrzymanych wyników z rezultatami
analogicznych, poprzednio zrealizowanych badań pokazuje kierunki
zmian w zakresie wartości wychowawczych, które wyraźnie zarysowały
się w okresie transformacji ustrojowej.