Cel pracy:
W 2023 r. na liście Fortune Europe 500 uplasowało się jedynie 8 polskich przedsiębiorstw, w tym 7 klasyfikowanych jako State-Owned Enterprises, jednak na dość odległych miejscach. Celem artykułu jest identyfikacja kluczowych czynników tworzenia potencjału strategicznych SOEs w Polsce. U podstaw znajduje się teza, że ekspansja zagraniczna jest kluczem do długofalowego wzrostu i budowy wysokiej pozycji na rynku międzynarodowym, a barierą „uwięzienie” na ścieżce rozwoju.

Materiał i metody:
W badaniu wykorzystano bazę danych Orbis, WIG20 i informacje zawarte w skonsolidowanych sprawozdaniach finansowych SOEs. Stały się one podstawą do określenia: 1) miejsca polskich SOE wśród największych spółek notowanych na GPW WIG20, 2) syntetycznego wskaźnika potencjału ekonomicznego (di) na podstawie taksonomicznej metody wzorca rozwoju, 3) zakresu ekspansji zagranicznej - tzw. międzynarodowy ślad.

Wyniki:
Z badań wynika, że polskie strategiczne SOEs skoncentrowane na rynku krajowym. Niską skalę ich ekspansji zagranicznej objaśnia koncepcja ścieżki rozwoju w tym cele polityczne oraz brak czynników wypychających. Na tym tle wyróżniają się KGHM i PKN Orlen, spółki o wysokim di i relatywnie wysokim (jak na warunki polskie) IF.

Wnioski:
Brak konfrontacji z konkurentami zewnętrznymi oraz uprzywilejowana pozycja na rynku krajowym polskich strategicznych SOEs w dłuższym okresie może prowadzić do ich niższej efektywności i innowacyjności. Perspektywicznym kierunkiem badań może być poszukiwanie powiązań pomiędzy: - celami internacjonalizacji SOEs (nie tylko politycznymi) a ich konkurencyjnością na rynku międzynarodowym w wymiarze społeczno-ekonomicznym oraz przemysłowej polityki państwa; - zmianami w otoczeniu instytucjonalnym SOEs w kontekście ładu korporacyjnego oraz zakresu i sposobu kontroli państwa a ich ekspansją zagraniczną.