Cel pracy:
Celem publikacji jest analiza środków przymusu bezpośredniego stosowanych wobec nieletnich umieszczonych w placówkach resocjalizacyjnych, w szczególności prewencyjne użycie kajdanek wobec konwojowanego nieletniego.

Materiał i metody:
W niniejszym artykule dokonano przeglądu aktów prawnych, piśmiennictwa oraz orzecznictwa, w celu wypracowania wniosków w kierunku zmian w zakresie stosowania środków przymusu bezpośredniego wobec nieletnich.

Wyniki:
Przyjęte w nowej ustawie o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich rozwiązania dotyczące stosowania prewencyjnego użycia kajdanek wobec konwojowanego nieletniego odbiegają od standardów międzynarodowych wskazanych m.in. w Rezolucji Zgromadzenia Ogólnego nr 45/113 z dnia 14 grudnia 1990 r. oraz określonych przez Europejski Komitet do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu (CPT). Przepisy te ingerują w konstytucyjnie chronione prawa i wolności w zakresie gwarancji sądowej kontroli legalności prewencyjnego stosowania kajdanek wobec konwojowanego nieletniego.

Wnioski:
Stosowanie kajdanek podczas konwoju nieletnich ogranicza ich zdolność ochrony przed upadkiem - w trakcie hamowania czy wypadku skutkować może uszczerbkiem na zdrowiu. Przewożenie w bezpiecznych pojazdach z odpowiednią służbą ochronną powinno być wystarczające. Ponadto środki te powinny być stosowane wyjątkowo, a nie prewencyjnie. W związku z tym, że głęboko ingerują one w prawa i wolności każdej jednostki, powinny być stosowane przez wykwalifikowane służby mundurowe z możliwością weryfikacji ich działań. Aby zapewnić gwarancje sądowej kontroli legalności ich stosowania postuluje się zmiany w kierunku zobowiązania dyrektora placówek resocjalizacyjnych do informowania sądu o prewencyjnym użyciu kajdanek wobec konwojowanego nieletniego.