Rola programów edukacyjno-korekcyjnych w kształtowaniu postaw i przekonań skazanych sprawców przemocy domowej
Więcej
Ukryj
Data nadesłania: 15-05-2018
Data ostatniej rewizji: 30-08-2018
Data akceptacji: 03-09-2018
Data publikacji: 04-02-2019
Autor do korespondencji
Anna Witkowska-Paleń
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Wydział Zamiejscowy Prawa i Nauk o Społeczeństwie w Stalowej Woli, Ofiar Katynia, 6, 37-450 Stalowa Wola, Polska
JoMS 2018;39(4):51-71
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Celem niniejszego artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy i jakie znaczenie mają programy edukacyjno-korekcyjne w kształtowaniu postaw i przekonań sprawców przemocy domowej.
Materiał i metody:
Analizie poddano dane pochodzące z badań ankietowych zrealizowanych w dziewięciu zakładach karnych na terenie województwa podkarpackiego. Przebadano 277 mężczyzn skazanych za znęcanie się nad członkiem rodziny, w tym 133 sprawców, którzy ukończyli programy edukacyjno-korekcyjne (grupa eksperymentalna) i 144 skazanych, którzy nie brali udziału w tego rodzaju oddziaływaniach (grupa kontrolna).
Wyniki:
Analiza statystyczna wyników badań dowiodła, że skazani, którzy uczestniczyli w programach edukacyjno-korekcyjnych w zakładach karnych, istotnie częściej niż ci, którzy nie brali w nich udziału
przekonani byli, że tego rodzaju programy mogą być skuteczne w powstrzymywaniu sprawców przed dalszym krzywdzeniem członków rodziny. Nie stwierdzono jednak żadnych różnic pomiędzy badanymi, jeśli chodzi o składane przez nich deklaracje dotyczące przyszłych zachowań w rodzinie, a także poczucie odpowiedzialności za przemoc w rodzinie. Natomiast słabe różnie istotne statystycznie stwierdzano jedynie w przypadku oceny własnych zachowań przemocowych. Przy tym sprawcy z grupy eksperymentalnej najczęściej uznawali tylko niektóre ze swoich zachowań (za które zostali ukarani przez sąd) za akty przemocy domowej, zaś badani w grupie kontrolnej częściej całkowicie zaprzeczali stosowaniu przemocy.
Wnioski:
Wyniki te dowodzą stosunkowo niskiej efektywności programów edukacyjno-korekcyjnych w zakresie kształtowania postaw i przekonań sprawców przemocy domowej.
REFERENCJE (23)
1.
Babcock, J.C., Green, C.E., Robie, C. (2004). Does batterer treatment work? A meta-analytic review of domestic violence treatment. „Clinical Psychology Review” nr 23 (8), s. 1023–1053. ISSN 0272-7358.
2.
Barnish, M. (2004). Domestic Violence: A Literature Review, London: HM Inspectorate of Probation. ISSN 1543-4613.
3.
Czerwińska, J. (2016). Jaką moc mają programy oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych? Przykład województwa śląskiego. W: J. Frankowiak, L. Willan-Horla i E. Borys (red.). Środowiskowe konteksty przemocy – ku zrozumieniu i w poszukiwaniu rozwiązań, s. 163–176. Olsztyn: Centrum Badań Społecznych UWM. ISBN 9788363911256.
4.
Dybalska, I. (2012). Więzienie koryguje czy wzmacnia? Sprawcy przemocy w rodzinie w więzieniu. „Niebieska Linia” nr 5 (82), s. 12–15. ISSN 1507-2916.
5.
Głowik, T. (2013). „Rodzina” w zakładzie karnym. Program dla sprawców przemocy w rodzinie w izolacji więziennej. „Niebieska Linia” nr 6 (89), s. 16–18. ISSN 1507-2916.
6.
Jackson, S. Feder, L., et. al. (2003). Batterer intervention programs: where do we go from here?, National Institute of Justice Special Report. US Department of Justice.
https://www.ncjrs.gov/pdffiles... (dostęp: 25.01.2018).
7.
Jankowska-Guściora, M. (2016). Sprawcy przemocy domowej – próba oceny prowadzonych oddziaływań penitencjarnych z perspektywy antydyskryminacyjnej. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura” nr 8 (1), s. 117–125. ISSN 2083-7275.
9.
Lizińczyk, S. (2012a). Antyprzemocowa rewolucja. Służba Więzienna a sprawcy przemocy, „Niebieska Linia” nr 5 (82), s. 10–12. ISSN 1507-2916.
10.
Lizińczyk, S. (2012b). Sprawcy przemocy w polskim systemie więziennictwa, „Niebieska Linia” nr 2 (79), s. 7–10. ISSN 1507-2916.
11.
Łuka, M. (2010). Działania podejmowane wobec sprawców przemocy. W: J. Maciaszek (red.). Zjawisko przemocy we współczesnym świecie. Wybrane aspekty, Stalowa Wola: Wydział Zamiejscowy Nauk o Społeczeństwie KUL. ISBN 9788361307457.
12.
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (2015), Sprawozdanie z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2014–2020 za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2014 r.,
https://www.mpips.gov.pl/przec... sprawozdania-z-realizacji-krajowego-programu-przeciwdzialania-przemocy-w-rodzinie/sprawozdania-z-realizacji-krajowego-programu-przeciwdzialania-przemocy-w-rodzinie-na-lata-2014-2020-za-rok-2014-/ (dostęp: 09.04.2018).
13.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 lutego 2011 r. w sprawie standardu podstawowych usług świadczonych przez specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy, kwalifikacji osób zatrudnionych w tych ośrodkach, szczegółowych kierunków prowadzonych oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie oraz kwalifikacji osób prowadzących oddziaływania korekcyjno-edukacyjne. Dz.U.2011.50.259.
14.
Saunders, D.G. Hamill, R.M. (2003). Violence against women: Synthesis of research on offender interventions. The research report submitted to the U.S. Department of Justice. Pozyskano (25.01.2018) z
https://www.ncjrs.gov/pdffiles....
15.
Silvergleid, C.S. Mankowski, E.S. (2006). How batterer intervention programs work. Participant and facilitator accounts of processes of change. „Journal of Interpersonal Violence” nr 21 (1), s. 139–159.
16.
Soszyńska, E. Francuz, P. (2007). Wpływ aktywizacji wyobraźni na myślenie dywergencyjne oraz na odbiór wrażeń płynących z ciała. W: P. Francuz (red.), Obrazy w umyśle. Studia nad percepcją i wyobraźnia, s. 291–314. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. ISBN 9788373832466.
17.
TNS OBOP (2010), Diagnoza zjawiska przemocy w rodzinie w Polsce wobec kobiet i wobec mężczyzn, cz. 1, Warszawa: Raport z badań ogólnopolskich.
https://www.mpips.gov.pl/gfx/m... (dostęp: 07.08.2018.
18.
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Dz.U.2005.180.1493, tekst jednolity.
19.
Widera-Wysoczańska, A. (2010). Mechanizmy przemocy w rodzinie. Z pokolenia na pokolenie. Warszawa: Difin SA. ISBN 9788376413310.
20.
Witkowska-Paleń, A. (2017). Programy edukacyjno-korekcyjne wsparciem dla rodzin dotkniętych przemocą. W: B. Szluz, A. Szluz, M. Urbańska (red.), Współczesna rodzina. Aspekty prawno-społeczne, s. 176–190. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego. ISBN 9788379964574.
21.
Wójcik, D. Drapała, K. Więcek-Durańska, A. (2015). Ewaluacja programu Trening Zastępowania Agresji ART oraz programu korekcyjno-edukacyjnego Duluth. Raport z badań empirycznych, Warszawa: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości.
22.
Wojciechowski, L. Sankowski, J. (2017). Oddziaływania korekcyjne personelu więziennego wobec skazanych z art. 207 i 209 k.k. W: A. Lewicka-Zelent (red.), Przemoc rodzinna. Aspekty psychologiczne, pedagogiczne i prawne, s. 145–160. Warszawa: Difin SA. ISBN 9788380854789.
23.
Załącznik 2. Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2006–2013: Wytyczne do tworzenia modelowych programów korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie,
https://www.niebieskalinia.pl/... (dostęp: 13.04.2018).