Between the anthropomorphization of machines and the technomorphization of man
 
More details
Hide details
1
Uniwersytet Śląski
 
 
Submission date: 2023-05-08
 
 
Final revision date: 2023-10-04
 
 
Acceptance date: 2023-10-04
 
 
Publication date: 2023-10-31
 
 
Corresponding author
Magdalena Szpunar   

Uniwersytet Śląski
 
 
JoMS 2023;52(3):24-38
 
KEYWORDS
TOPICS
ABSTRACT
Objectives:
In this text, we are interested in two opposing processes inherent in functioning in the technological reality. The first of them is the anthropomorphization of machines, hence we problematize its causes and social consequences, on the other hand, the subject of our interest is the opposite phenomenon - actually absent in theoretical reflection, which is the technomorphization of man.

Material and methods:
The article is of a meta-theoretical nature, and its aim is to systematize knowledge about the anthropomorphization of machines, its causes and effects, as well as to define the concept of human technomorphization, to show the manifestations of technomorphic thinking, as well as the resulting consequences.

Results:
We anthropomorphize machines to minimize fears towards them, tame the unknown and incomprehensible. More and more often we feel Promethean shame towards them, which alienates us from the products of our own work. Although we are delighted with the possibilities of technology, the potential for self-improvement, we forget how inhumanly imperfect it makes us at the same time, how much it takes away our agency, decision-making, reflectiveness and criticism.

Conclusions:
Technomorphic man, although effective, is at the same time less and less human, less and less human. Through preoccupation with his own effectiveness and reliability, he becomes an emotional zombie. In focusing attention on efficiency, we forget that we are not machines and to survive we need to be people, to be with people, to allow our own fragility and imperfection.

 
REFERENCES (48)
1.
Adorno, T. (1984). Socjologia i dialektyka, w: E. Mokrzycki (red.), Kryzys i schizma, Anty-scjentystyczne tendencje w socjologii współczesnej, PIW, Warszawa, t. 2.
 
2.
Aggarwal, P. i McGill, A. L. (2007). Is that car smiling at me? Schema congruity as a basis for the evaluation of anthropomorphized products. Journal of Consumer Research, 34, s. 468–479.
 
3.
Bańka, J. (1988). Świat poręczenia moralnego. Medytacje o etyce prostomyślności. Uniwersytet Śląski.
 
4.
Barabasz, A. (2007). Osobowość organizacji – metafora czy antropomorfizacja, Współczesne Zarządzanie, nr 3, s. 184-192.
 
5.
Bauer, J. (2008). Empatia: co potrafią lustrzane neurony, Warszawa.
 
6.
Chról, M. (2020). Antropomorfizacja przyrody w potocznym dyskursie ekologicznym, Fragile. Czasopismo kulturalne, 1, s. 20-24.
 
7.
Debray, R. (2010). Wprowadzenie do mediologii. Oficyna Naukowa.
 
8.
Epley, N., Schroeder, J. i Waytz, A. (2013). Motivated mind perception: Treating pets as people and people as animals. W: S. Gervais, (red.), Nebraska Symposium on Motivation, T. 60, s. 127–152. Springer.
 
9.
Epley, N., Waytz, A. i Cacioppo, J. T. (2007). On seeing human: A three-factor theory of anthropomorphism. Psychological Review, 114(4), ss. 864–886.
 
10.
Groom, V., Takayama, L., Ochi, P., Nass, C. (2009). I am my robot: The impact of robot-building and robot form on operators. W: 2009 4th ACM/IEEE International Conference on Human-Robot Interaction (HRI), Shenyang: IEEE, ss. 31–36.
 
11.
Guthrie, S. E. (1993). The origin of anthropomorphism. Anthropomorphism as perception. W: Faces in the clouds: A new theory of religion, New York, Oxford: Oxford University Press, ss. 62–90.
 
12.
Herder, J. G. (1962). Myśli o filozofii dziejów, Warszawa.
 
13.
Horkheimer, M. (2011). Odpowiedzialność i studia, Kronos, nr 2.
 
14.
Horkheimer, M. (1987). Społeczna funkcja filozofii. Wybór pism, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
 
15.
Husserl, E. (1987). Kryzys nauk europejskich i filozofia transcendentalna, tłum. S. Walczewska, Kraków.
 
16.
Ingarden, R. (1987). Książeczka o człowieku, Kraków.
 
17.
Karwacka, W. O czym marzą muchówki? Ślady antropomorifzmu w przekładzie tekstów popularnonaukowych, Perspectives. Studies in Translatology, 2009, 17, s. 93-107.
 
18.
Kätsyri, J., Förger, K., Mäkäräinen, M., & Takala, T. (2015). A review of empirical evidence on different uncanny valley hypotheses: support for perceptual mismatch as one road to the valley of eeriness. Frontiers in Psychology, 6 (390), s. 1–16.
 
19.
Kępiński, A. (1992). Rytm życia, Sagittarius.
 
20.
Knapczyk, J. (2015). Zarys robotyki. Wydawnictwo Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu.
 
21.
Kobierzycki, T. (2001). Filozofia osobowości, Warszawa.
 
22.
Krzysztofek, K. (2018). Wrażliwość zapisana w algorytmach? Między technomorfizacją człowieka a antropomorfizacją maszyny, Kultura współczesna, 4(103).
 
23.
Mettrie, J. O. de La. (1984). Człowiek-maszyna, tłum. S. Rudniański, PWN.
 
24.
Mori, M., MacDorman, K.F., Kageki, N. (2012). The uncanny valley [from the field]. IEEE Robotics & Automation Magazine, 19(2), ss. 98–100.
 
25.
Mućko, A. (2010). Antropomorfizacja systemów sztucznego rozmówcy, Nieopublikowana praca magisterska, Politechnika Warszawska.
 
26.
Muniak, R. Personages, czyli antropomorfizacja przedmiotu, Kultura Współczesna, 2008, nr 3, s. 143-159.
 
27.
Myoo, S. (2012). Lepiej chodźmy zapytać robota… (wstęp do technoantropologii), Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria, nr 2.
 
28.
Nietzsche, F. (1996). Niewczesne rozważania, Znak.
 
29.
Nomura, T., Suzuki, T., Kanda, T., Kato, K. (2006). Measurement of negative attitudes toward robots. Interaction Studies. 7(3), ss. 437–454.
 
30.
Oronowicz-Kida, E. (2022). Zwierzę jak człowiek, czyli antropomorfizacja psów w zoonimach i zoochrematonimach, Prace Językoznawcze, t. 24, s. 35-46.
 
31.
Phillips, E., Zhao, X., Ullman, D., Malle, B.F. (2018). What is human-like? Decomposing robot human-like appearance using the Anthropomorphic roBOT (ABOT) Database. HRI ’18.
 
32.
Picard, R.W., J. Klein (2002). Computers that recognize and respond to user emotion: theoretical and practical implications, Interacting with Computers 14.
 
33.
Porter T. M. (1995). Trust in Numbers: The Pursuit of Objectivity in Sciensce and Public Life. Princenton.
 
34.
Puzakova, M., Kwak, H. i Rocereto, J. F. (2009). Pushing the envelope of brand and personality: antecedents and moderators of anthropomorphized brands. Advances in Consumer Research, 36, ss. 413–420.
 
35.
Różańska-Walczuk, M., Pochwatko, G., Świdrak, J., Możaryn, J., Kukiełka, K. (2016). Wybrane predyktory postawy wobec robotów społecznych. Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Elektronika, 1(195), ss. 15–24.
 
36.
Sarowski, Ł. (2017). Robot społeczny – wprowadzenie do zagadnienia, Roczniki Kulturoznawcze, Tom VIII, Nr 1, ss. 75-89.
 
37.
Seyfert R., Roberge J. (2016). Algorithmic Cultures Essays on meaning, performance and new Technologies. London & New York: Routlege.
 
38.
Sobol, E. (1996). Antropomorfizacja. w: Słownik języka polskiego PWN, PWN.
 
39.
Szpunar, M. (2005). Antropomorfizm wcielony – komputer w roli osoby, w: A. Szewczyk (red.) Komputer – wróg czy przyjaciel?, US.
 
40.
Szpunar, M. (2019). Kultura algorytmów. Kraków: IDMIKS UJ.
 
41.
Szpunar, M. (2018). Kultura lęku (nie tylko) technologicznego. Kultura Współczesna, 2, s. 114-123.
 
42.
Szpunar, M. (2019a). Kwantyfikacja rzeczywistości. O nieznośnym imperatywie policzalności wszystkiego. Zeszyty Prasoznawcze, 3, ss. 95-104.
 
43.
Tinwell, A. (2014). The uncanny valley in games and animation. AK Peters/CRC Press.
 
44.
Wasilewska, A., Łupkowski P. (2021). Nieoczywiste relacje z technologią. Przegląd badań na temat ludzkich postaw wobec robotów. Człowiek i Społeczeństwo, T. LI, s. 166-187.
 
45.
Waytz, A., Cacioppo, J. T. i Epley, N. (2010). Who sees human? The stability and importance of individual differences in anthropomorphism. Perspectives on Psychological Science, 5(3), ss. 219–232.
 
46.
Waytz, A., Morewedge, C. K., Epley, N., Monteleone, G., Gao, J. H. i Cacioppo, J. T. (2010). Making sense by making sentient: Unpredictability increases anthropomorphism. Journal of Personality and Social Psychology, 99, ss. 410–435.
 
47.
Zwierkowska, D., K. Adamczyk (2021). Antropomorfizacja zwierząt – dylemat współczesnych relacji człowiek-zwierzę, Przegląd Hodowlany: organ Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, nr 4, s. 25-29.
 
48.
Zyzik, G. (2015). Uwięzieni w maszynie. Technoantropologia. Hybris, 30, ss. 62-73.
 
eISSN:2391-789X
ISSN:1734-2031
Journals System - logo
Scroll to top