Poczucie zagrożenia uzależnieniem od pracy wśród nauczycieli
 
Więcej
Ukryj
1
Alcide De Gasperi University of Euroregional Economy, Poland, Józefów
 
 
Data nadesłania: 13-03-2023
 
 
Data ostatniej rewizji: 30-09-2023
 
 
Data akceptacji: 01-10-2023
 
 
Data publikacji: 31-10-2023
 
 
Autor do korespondencji
Hanna Lewandowska   

Alcide De Gasperi University of Euroregional Economy, Poland, Józefów
 
 
JoMS 2023;52(3):520-533
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Celem badań była analiza samoświadomości nauczycieli dotyczącej możliwego uzależnienia się ich od pracy oraz poszukiwanie metod prewencji uzależnienia.

Materiał i metody:
Badania ilościowe świadomości nauczycieli dotyczącej uzależnienia od pracy przeprowadzono wśród 116 czynnych zawodowo nauczycieli pracujących w szkołach podstawowych i średnich na terenie województwa mazowieckiego. Na ich potrzeby zaprojektowano kwestionariusz badawczy zawierający dwanaście stwierdzeń związanych z kryteriami uzależnień.

Wyniki:
Przed przedstawieniem respondentom wspomnianych stwierdzeń dotyczących uzależnienia od pracy zapytano ich, czy czują, że w związku wykonywaniem swojej pracy są obecnie narażeni na uzależnienie od pracy. Zdecydowana większość ankietowanych, bo aż sto trzy osoby (89%) odpowiedziały, że nie mają takich obaw. Po zapoznaniu się z kwestionariuszem i wybraniu stwierdzeń pasujących do ich opinii na własny temat jeszcze raz zapytano o poczucie zagrożenia uzależnieniem. Wyniki znacząco się różniły, ponieważ twierdząco odpowiedziało już czterdzieści sześć osób, co stanowi prawie 40% badanych nauczycieli.

Wnioski:
Wszystkie zmiany w systemie oświaty, reformy, wykorzystanie TIK w nauczaniu są dla nauczycieli czynnikami stresogennymi. Mimo stałego wzrostu obowiązków związanych choćby z nauczaniem zdalnym i napływem uchodźców wciąż są nisko opłacani. Powinniśmy pamiętać, że jakość systemu edukacji zależy od jakości jego nauczycieli. Zatem jeśli pragniemy podnosić jakość kształcenia w polskich szkołach, powinniśmy w pierwszej kolejności zadbać o dobrostan nauczycieli. Być może upowszechnienie zjawiska uzależnienia od pracy wpłynie na zmianę jego postrzegania, zwłaszcza wśród zawodów obciążonych wysokimi oczekiwaniami społecznymi.

 
REFERENCJE (29)
1.
Bauman, Z. (2000). Ponowoczesność jako źródło cierpień. Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
 
2.
Brezinka, W. (2007). Wychowywać dzisiaj. Wydawnictwo WAM. Kraków.
 
3.
Burke, R.J. (2000). Workaholism in organization: the role of personal beliefs and fears, Anxiety. Stress and Coping, v. 13, s. 53–64.
 
4.
Cichosz, W. (2001). Pasja etosu nauczyciela. Universitas Gedanensis, 2001, nr 2 (24), red. Z. Kropidłowski , s. 49-57.
 
5.
Dudek, B. (2008). Pracoholizm – szkodliwy skutek nadmiernego zaangażowania w pracę. Medycyna Pracy, s. 247-254.
 
6.
Fołtyn, H. (2012). Czas w życiu i pracy. Wydawnictwo Key Text. Warszawa.
 
7.
Frąszczak, A. (2002) Pracoholizm, [w:] M. Strykowska (red), Współczesne organizacje – wyzwania i zagrożenia. Perspektywa psychologiczna. Wydawnictwo Fundacji Humaniora. Poznań, s. 211–234.
 
8.
Griffiths, M. (2005). Workaholism is still a useful construct. Addiction Research and Theory 13 (2), s. 97–100.
 
9.
Golińska, L. (2008). Pracoholizm. Uzależnienie czy pasja. Golińska L., (2005) Skala do badania zaabsorbowania pracą. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica, 9, s. 17–29.
 
10.
Grzegorzewska, I., Cierpiałkowska, L. (2018). Uzależnienia behawioralne. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa.
 
11.
Karney, J.E. (2000). Człowiek i praca. Wybrane zagadnienia z psychologii i pedagogiki pracy. MSM. Warszawa.
 
12.
Kleszczewska – Albińska, A. (2022). Wybrane poznawczo – behawioralne modele uzależnień behawioralnych. Psychiatr Psychol Klin, 22 (1), p. 10–18.
 
13.
Malinowska, D. (2014). Pracoholizm. Zjawisko wielowymiarowe. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
 
14.
Mieścicka, L. (2002). Pracoholizm. PTP Instytut Psychologii Zdrowia.Warszawa.
 
15.
Mourshed, M., Barber, M. (2007). How the words best – performing shool systems come out on top. McKinsey&Company.
 
16.
Olearczyk, T. (2006). Kreowanie etosu nauczyciela i jego wychowawcze wartości. Państwo i Społeczeństwo VI nr 2.
 
17.
Pękała, J.L. (2017). Etos nauczycieli – mit czy rzeczywistość? Wydawnictwo UW. Warszawa.
 
18.
Piasecka, M., Kusztal, J., Piątek, K. (2022). Ewaluacja w profilaktyce i terapii zaburzeń behawioralnych. Wyd. Impuls. Kraków.
 
19.
Pyżalski, J. (2021). Zdrowie psychiczne i dobrostan młodych ludzi w czasie pandemii COVID-19 – przegląd najistotniejszych problemów. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 20 (2), 92–115.
 
20.
Robinson, B. (2000). Workaholism: bridging the gap between workplace, sociocultural, and family research. Journal of employment counseling (march), vol. 37, s. 31–45.
 
21.
Saunders, J.B., Hao, W., Long, J., King, D.L., Mann, K., Fauth-Bühler, M., Rumpf, H.J., Bowden-Jones, H., Rahimi-Movaghar, A., Chung, T., Chan, E., Bahar, N., Achab, S., Lee, H.K., Potenza, M., Petry, N., Spritzer, D., Ambekar, A., Derevensky, J., Griffiths, M,D,, Pontes, H.M., Kuss, D., Higuchi, S., Mihara, S., Assangangkornchai, S., Sharma, M., Kashef, A.E., Ip, P., Farrell, M., Scafato, E., Carragher, N., Poznyak, V. (2017). Gaming disorder: Its delineation as an important condition for diagnosis, management, and prevention. J. Behav Addict. Sep 1, 6 (3), 271-279.
 
22.
Schultz, D.P., Schultz, S.E. (2002). Psychologia a wyzwania dzisiejszej pracy. PWN. Warszawa.
 
23.
Wojdyło, K. (2006). Osobowość pracoholiczna: właściwości i mechanizmy regulacyjne. Nowiny Psychologiczne, 2, 23–36.
 
24.
Wojdyło, K. (2004). Pracoholizm – rozważania nad osobowościowymi wyznacznikami obsesji pracy. Nowiny Psychologiczne. 2, s. 55–75.
 
25.
Wojdyło, K. (2003). Charakterystyka problemu uzależnienia od pracy w świetle dotychczasowych badań. Nowiny Psychologiczne, nr 3.
 
26.
Wojdyło, K. (2006). Osobowość pracoholiczna: właściwości i mechanizmy regulacyjne. Nowiny Psychologiczne, 2, s. 23–36.
 
27.
Zdunek, A. (2013). Gdy praca staje się problemem. Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii. Warszawa.
 
28.
World Health Organization: ICD-11. International Classification of Diseases for Mortality and Morbidity Statistics. Eleventh Revision. Reference Guide, [https://icd.who.int/browse11/l..., dostęp 12.03.2023].
 
29.
Zimbardo, P., Boyd, J. (2009) .Paradoks czasu. PWN. Warszawa.
 
eISSN:2391-789X
ISSN:1734-2031
Journals System - logo
Scroll to top