Młodzież w kontekście współczesnych kryzysów rodziny, szkoły i Kościoła. Perspektywa pedagogiczna
Więcej
Ukryj
1
Katedra Pedagogiki Chrześcijańskiej i Biografistyki Pedagogicznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Data nadesłania: 18-10-2023
Data ostatniej rewizji: 27-02-2024
Data akceptacji: 29-02-2024
Data publikacji: 28-03-2024
Autor do korespondencji
Alina Maria Rynio
Katedra Pedagogiki Chrześcijańskiej i Biografistyki Pedagogicznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
JoMS 2024;55(1):290-312
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Ukazanie młodzieży widzianej w kontekście współczesnych kryzysów rodziny, szkoły i Kościoła.
Materiał i metody:
Materiał stanowi bogata literatura psycho-pedagiczna opisująca samą młodzież, specyfikę jej rozwoju i wychowania jak również wybrane kryzysogenne obszary zaburzające prawidłowy rozwój współczesnego nastolatka.
Metoda jaką się posłużono jest analiza bogatej literatury przedmiotowej i syntetyzujący opis wybranych obszarów zaburzających rozwój i wychowanie współczesnej młodzieży.
Wyniki:
Publikacja przybliża i analizuje zjawisko globalnego nastolatka i dokonuje jego charakterystyki. W opisie obszarów zaburzających rozwój i wychowanie współczesnej młodzieży autorka artykułu odwołując się do kluczowej w tym względzie publikacji Janusza Mastalskiego wyodrębnia obszar rodzin dysfunkcyjnych, obszar szkoły, obszar zagubienia samej edukacji i problematyki aksjologicznej globalnego nastolatka, obszar religijności, która jest: selektywna , impresyjna, osobista, naskórkowa, niewygodna, poszukująca i prywatna, wreszcie obszar szans i zagrożeń jakie niesie globalizm dla dorastających. Mając na uwadze aspekt pedagogiczny w pierwszej części artykułu uwzględnione zostały problemy związane z definiowaniem kluczowych pojęć takich jak młodzież, jej rozwój i wychowanie. Publikacja dotyka współczesnych dylematów i wyzwań z jakimi mierzą się wychowujący młodzież szkolną.
Wnioski:
Formułując wnioski o charakterze aplikacyjnym i wdrożeniowy, autorka apeluje do wszystkich środowisk edukacyjnych o pilne podjęcie działań pomocowych opartych na integralnym rozwoju i wychowaniu dzieci i młodzieży. Zwraca uwagę na wartość wyborów dokonywanych w młodości, dzięki którym można „życie wygrać albo przegrać”. Wskazuję na potrzebę współpracy środowisk wychowujących i konieczność posiadania programu wychowawczego.
REFERENCJE (50)
1.
Bagrowicz, J. (2000). Edukacja religijna współczesnej młodzieży. Źródła i cele, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
2.
Bakiera, L. (2009). Czy dorastanie musi być trudne. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
3.
Bardziejewska, M. (2005). Okres dorastania. Jak rozpoznać potencjał nastolatków?, w: A. Brzezińska (red.) Psychologiczne portrety człowieka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 345-377.
4.
Birch, A, Malim, T. ( 1995). Psychologia rozwojowa w zarysie. Od niemowlęctwa do dorosłości, PWN, Warszawa.
5.
Braun, K. (2012). Wolontariat-młodzież-wychowanie. Wydawnictwo KUL.
6.
Brzezińska, A. (2005) (red.) Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
7.
Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim Gravissimum educationis. (2002). W: Sobór Watykański II, Konstytucje Dekrety Deklaracje. Pallottinum. Poznań, s.314-324.
8.
Dziewiecki, M. (2008). Jak być młodym z charakterem. Wskazówki dla młodzieży i dorosłych. Fundacja Nasza Przyszłość.
9.
Dziewiecki, M. (2009). Jak pomagać młodzieży w rozwoju? Sugestie dla rodziców i pedagogów. Fundacja Nasza Przyszłość.
10.
Fotyga, B., Górnik, K .i in. (2000) Dwie Europy – Młodzi Niemcy i młodzi Polacy na przełomie wieków, t. I. Wyd. Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej.
11.
Erikson, E. H. (2004). Tożsamość a cykl życia. Wydawnictwo Zysk i S-ka. Przekład Mateusz Żywicki.
12.
Giussani, L. (2022). Oddać życie za dzieło Kogoś innego, J. Carron, (red.). Przekład: Zofia Anuszkiewicz, Wojciech Janusiewicz. Wydawnictwo i Drukarnia Św. Krzyża w Opolu.
13.
Górniewicz, J.( 2007). Teorie wychowania (wybrane problemy). Olsztyńska Szkoła Wyższa im. Józefa Rusieckiego.
14.
Griese, H. M. (1996).Socjologiczne teorie młodzieży. Przeł. J. Dąbrowski. Kraków Oficyna Wydawnicza Impuls.
15.
Hejnicka-Bezwińska, T. (1991). Orientacje życiowe młodzieży. Wydawnictwo Uczelniane WSP. Bygoszcz.
16.
Kamiński, S. (1992). Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk. Towarzystwo Naukowe KUL. Lublin.
17.
Kubiak-Szymborska, E. (2003). Podmiotowość młodzieży akademickiej: studium statusu podmiotowego studentów okresu transformacji. Wydawnictwo AB im. Kazimierza Wielkiego.
18.
Krause, E. (2012). Rozwój kariery zawodowej studentów. Konteksty i dokonania. Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
19.
Łapińska, R., Żebrowska, M. (1986). Wiek dorastania, w: M. Żebrowska (red.). Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 664-796.
20.
Łobocki, M. (2004). Teorie wychowania w zarysie, Oficyna Wydawnicza Impuls.
21.
Łuczyński. A. (2019). Młodzież zagrożona wykluczeniem. Prewencyjny potencjał pedagogii ks. Jana Bosko. Towarzystwo Naukowe KUL. Magier, P. (2012).Współczesny nastolatek: między patriotyzmem a globalizmem, w: Nauczyciel wobec problemów globalnego nastolatka, red. naukowa K. Stępień, B. Kiereś. Fundacja Servire Veritati Instytut Edukacji Narodowej, Lublin; Wydawnictwo KUL, s. 191-215.
22.
Mariański, J. (2011). Przemiany moralności polskich maturzystów w latach 1994-2009. Studium socjologiczne.
23.
Mariański, J. (2018). Kondycja religijna i moralna młodzieży szkół średnich w latach 1988-1998-2005-2017 (raport z ogólnopolskich badań socjologicznych). Wydawnictwo Adam Marszałek.
24.
Mariański, J. (2017). Religijność maturzystów puławskich w procesie przemian, s. 225-251. Zeszyty Naukowe KUL nr 2.
25.
Mastalski, J. (2007). Samotność globalnego nastolatka. Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie.
26.
Matczak, A. (2005). Zarys psychologii rozwoju. Wydawnictwo Akademickie Żak.
27.
Melosik, Z. (2001). Edukacja a przemiany kultury współczesnej. Implikacje dla teorii i praktyki, w: B. Śliwerski (red.). Nowe konteksty dla edukacji alternatywnej XXI wieku, s. 17-35.
28.
Mianowska, E. (2008). Strategie społecznego uczestnictwa młodzieży. Impuls.
29.
Modrzejewski, J. (2007). Socjalizacja i uczestnictwo społeczne. Studium socjopedagogiczne, Wyd. Uniwersytetu im. A. Mickiewicza.
30.
Nauczyciel wobec problemów globalnego nastolatka. (2012), red. naukowa K. Stępień, B. Kiereś. Fundacja Servire Veritati Instytut Edukacji Narodowej, Lublin; Wydawnictwo KUL.
31.
Naumiuk, A. (2007). Uczestnictwo społeczne młodzieży, Możliwości działań – opinie i postawy. Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
32.
Nowak, M. (2008). Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa. Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
33.
Obuchowska, I. (2005). Adolescencja, w: B. Harwas-Napierała, J. Trempała J. (red.) Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 163-201.
34.
Obuchowska, I. (1996). Drogi dorastania. Psychologia rozwojowa okresu dorastania dla rodziców i wychowawców, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna.
35.
Oleszkowicz, A. (1988). Psychologiczna charakterystyka wieku dorastania i jego konsekwencje dla rozwoju jednostki, w: M. Tyszkowa (red.) Rozwój psychiczny człowieka w ciągu życia, Wydawnictwo Naukowe PWN, s 192-221.
36.
Oleszkowicz, A., Senejko, A. ( 2011). Dorastanie, w: J. Trempała (red.). Psychologia rozwoju człowieka, PWN, s. 259-286..
37.
Pawliczuk, W. (2006). Definicje terminu młodzież – przegląd koncepcji, 6/2006, s. 311-315. Postęp Nauk Medycznych.
38.
Pius XI.(1929). Encyklika o chrześcijańskim wychowaniu młodzieży Divini illius Magistri, z 31 grudnia 1929r.
39.
Rynio, A. (2004). Integralne wychowanie w myśli Jana Pawła II. Wydawnictwo KUL.
40.
Rynio, A. (1995). Wychowanie młodzieży w nauczaniu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Red. Wyd. KUL.
41.
Sosnowski, A. (2002). Wyznaczniki zmiany społecznej. Młodzież-lokalność-transformacja. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytet Szczeciński.
42.
Stala, J. (2010). W kierunku integralnej edukacji religijnej w rodzinie. Próba refleksji nad nauczaniem Jana Pawła II w kontekście polskich uwarunkowań. Wydawnictwo Polihymnia.
43.
Strelau, J., Jurkowski, A., Putkiewicz, Z. (1979). Podstawy psychologii dla nauczycieli. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
44.
Szafranie, K. (2022). Pokolenia i polskie zmiany 45 lat badań wzdłuż czasu. PWN.
45.
Szafraniec, K. i inn. (2017) EBook, Zmana warty. Młode pokolenie a transformacje we wschodniej Europie i Azji.
46.
Sujak, E. (1985). Kontakt psychiczny w małżeństwie i rodzinie. Wrocławska Księgarnia Archidiecezjalna.
47.
Szarwark, T. (2008). Wygraj młodość wygrasz życie. Katechezy dla młodzieży. Biblos.
48.
Śliwerski, B.(2008). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków. Oficyna Wydawnicza Impuls.
49.
Zazzo, B. (1972). Oblicza młodości. Psychologia różnicowa wieku dorastania, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
50.
Żebrowska, M. (1986). Teorie rozwoju psychicznego, w: M. Żebrowska (red.) Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży. PWN, s. 123-190.