Znaczące zmiany w strukturze wieku ludności Polski pociągają za sobą określone skutki w systemie edukacji, związane z przechodzeniem przez ten system bardzo licznych („wyże” urodzeń) i mniej licznych („niże” urodzeń) generacji dzieci i młodzieży. Od 1995 r. stopniowo maleje liczba uczniów na poszczególnych poziomach kształcenia, w związku ze spadkiem liczby ludności w wieku szkolnym. W dziedzinie edukacji określenie perspektywy i znajomość danych demograficznych to baza do planowania i organizacji polityki edukacyjnej, a przechodząc na niższe szczeble – konkretnych placówek (ich liczby, wielkości – szans i zagro- żeń na rynku usług edukacyjnych). Liczba dzieci i młodzieży na każdym poziomie kształcenia to punkt wyjścia funkcjonowania placówek oświatowych, następnie szkół wyższych i w dłuższej perspektywie czasowej – miejsc pracy. Celem artykułu jest ukazanie negatywnych zjawisk demograficznych w Polsce na podstawie analizy dostępnych danych liczbowych o charakterze wtórnym.