PRACA ORYGINALNA
Individual, society and state – perspective of constructivism
 
 
Więcej
Ukryj
1
Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw
 
 
Data nadesłania: 29-02-2024
 
 
Data akceptacji: 22-05-2024
 
 
Data publikacji: 27-06-2024
 
 
Autor do korespondencji
Krzysztof Cebul   

Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw
 
 
JoMS 2024;56(2):119-133
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Objectives:
The analyses presented in this article cover: 1) problems related to specificity of contemporary communication processes, determining conditions and influencing our ability to view reality; and 2) ambiguities of security culture facing contradictions arising in state-society-citizen relations.

Material and methods:
In order to consider this dilemma, we need to define our starting point and adopt an anti-naturalist perspective, which assumes that the social world is socially constructed. Thus ways of perceiving reality are determined by contextual factors. In order to accomplish such research objective, we need to consider three issues: 1) first we will determine/indicate scopes of meaning and scopes of ties between meanings in the information security category; 2) then we will present, adopting a constructivism perspective, conditions, possibilities and limitations of perceiving reality by individuals; 3) finally, on this background, the author will present selected problems reflected in conditions of the state (the author will analyze the case of liberal democracy).

Results:
In the situation of overwhelming communication acceleration, individuals adjusting to the “rhythm” imposed by technology lose mindfulness and consequently the ability of perceiving reality in a critical way. In this situation, the state / the authority is presented with convenient opportunities of shaping reality according to the demand determined by particular interests. In this way the public sphere is appropriated, individuals are deluded by constructs / pretences giving them appearances of security.

Conclusions:
In the situation described here the problem lies in the simultaneous necessity to ensure openness and transparency of the system through control mechanisms and to guarantee its protection and maintain its efficiency.

 
REFERENCJE (37)
1.
Arendt, H. (1999). O przemocy. In: H. Arendt, O przemocy. Nieposłuszeństwo obywatelskie, trans. A Łagodzińska, W. Madej, 5–135. Fundacja Aletheia.
 
2.
Barney, D. (2008). Społeczeństwo sieci. Trans. M Fronia. Wydawnictwo Sic!.
 
3.
Chiapello, E., Fairclough, N. (2008). Nowa ideologia zarządzania. Podejście transdyscyplinarnej krytycznej analizy dyskursu i nowej socjologii kapitalizmu. Trans. K. Stefaniak. In: A. Duszak, N. Fairclough (eds.), Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej, 373–404. Universitas.
 
4.
Chmielewski, A., Kamiński, A.Z. (1999). Autokracja i liberalna demokracja: dwie strategie kostruowania porządku społecznego. In: A. Jasińska-Kania, K.M. Słomczyński (eds.), Władza i struktura społeczna. Księga dedykowana Włodzimierzowi Wesołowskiemu, 35–59. Wydawnictwo IFiS PAN.
 
5.
Cooper, D. (2001). Improving Safety Culture. A Practical Guide. Applied Behavioural Sciences.
 
6.
Crick, B. (2004). W obronie polityki. Trans. A. Waśkiewicz. Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
7.
Derrida, J. (2009). Struktura, znak i gra w dyskursie nauk humanistycznych. Trans. K. Kłosiński. In: L. Rasiński (ed.), Język, dyskurs, społeczeństwo. Zwrot lingwistyczny w filozofii społecznej, 80–94. Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
8.
Duszak, A. (1998). Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa. Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
9.
Fairclough, N., Duszak, A. (2008). Wstęp. Krytyczna analiza dyskursu – nowy obszar badawczy dla lingwistyki i nauk społecznych. In: A. Duszak, N. Fairclough (eds.), Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej, 7–29. Universitas.
 
10.
Fairclough, N., Wodak, R. (1997). Critical Discourse Analysis. In: T.A. van Dijk (ed.), Discourse as Social Interaction. Discourse Studies: A Multidisciplinary Introduction. t. 2, 258–284. Sage Publications.
 
11.
Grzegorczykowa, R. (1998). Głos w dyskusji o pojęciu tekstu i dyskursu. In: J. Bartmiński, B. Boniecka (eds.), Tekst. Problemy teoretyczne, 37–43. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
 
12.
Guldenmund, F.W. (2018). Understanding Safety Culture Through Models and Metaphors. In: C. Gilbert et al. (eds.), Safety Cultures, Safety Models. Taking Stock and Moving Forward, 21–34. Springer.
 
13.
Habermas, J. (1983). Teoria i praktyka. Wybór pism. Z. Krasnodębski (ed.), trans. M. Łukasiewicz, Z. Krasnodębski. Państwowy Instytut Wydawniczy.
 
14.
Jakobson, R. (2009). Język i mówienie: kod i przekaz. Trans. M. Gusin. In: L. Rasiński (ed.), Język, dyskurs, społeczeństwo. Zwrot lingwistyczny w filozofii społecznej, 44–70. Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
15.
Kelly, P. (2007). Liberalizm. Trans. S. Królak. Wydawnictwo Sic!.
 
16.
Koczanowicz, L. (2022). Niedokończone polityki. Demokracja, populizm, autokracja. Wydawnictwo Pasaże.
 
17.
Leach, E. (1989). Kultura i komunikowanie. In: E. Leach, A.J. Greimas, Rytuał i narracja, trans. M. Buchowski, A. Grzegorczyk, E. Umińska-Plisenko, 21–98. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
 
18.
Levitsky, S., Ziblatt, D. (2018). Tak umierają demokracje. Trans. O. Łabendowicz. Fundacja Liberté!.
 
19.
Lipset, S.M. (1998). Homo politicus. Społeczne podstawy polityki. Trans. K. Dziurdzik-Kraśniewska. Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
20.
Marsh, D., Furlong, P. (2006). Skóra, a nie sweter: ontologia i epistemologia w politologii. In: D. Marsh, G. Stoker (eds.), Teorie i metody w naukach politycznych, trans. J. Tegnerowicz, 17–40. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
 
21.
Maurin, K. (1978). Słowo wstępne. In: C. F. von Weizsäcker. Jedność przyrody, K. Maurin (ed.), trans. K. Napiórkowski et al., 5–28. Państwowy Instytut Wydawniczy.
 
22.
Mouffe, Ch. (2005). Paradoks demokracji. Trans. W. Jach i in. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.
 
23.
Oakeshott, M. (1999). Racjonalizm w polityce. In: M. Oakeshott, Wieża Babel i inne eseje, P. Śpiewak (ed.), trans. A. Lipszyc, Ł. Sommer, M. Szubiałka, 21–58. Fundacja Aletheia.
 
24.
Pawluczuk, W. (1994). Potoczność i transcendencja. Intersubiektywność naszej codzienności. Zakład Wydawniczy Nomos.
 
25.
Rapley, T. (2010). Analiza konwersacji, dyskursu i dokumentów. Trans. A. Gąsior-Niemiec. Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
26.
Rittel S.J. (2005). Dyskurs w filozofii politycznej. Podejście lingwistyczno-politologiczne i systemowe. Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.
 
27.
Ryszka, F. (1984). Nauka o polityce. Rozważania metodologiczne. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
 
28.
Schmitter, P.C. (2005). Demokracja – zagrożenia i problemy. In: P. Śpiewak (ed.), Przyszłość demokracji, trans. P. Rymarczyk, 13–37. Fundacja Aletheia.
 
29.
Schumpeter, J.A. (1995). Kapitalizm. Socjalizm. Demokracja. Trans. M. Rusiński. Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
30.
Stańczyk, J. (2014). Konstruktywistyczne wartości poznawcze bezpieczeństwa, 5 (1), 221–234. Studia Bezpieczeństwa Narodowego.
 
31.
Śpiewak, P. (2005). Słowo wstępne. In: P. Śpiewak (ed.), Przyszłość demokracji. Wybór tekstów, trans. P. Rymarczyk, 5–9. Fundacja Aletheia.
 
32.
Trzebiński, J. (2002). Narracyjne konstruowanie rzeczywistości. In: J. Trzebiński (ed.), Narracja jako sposób rozumienia świata, 17–42. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
 
33.
Tyszka, K. (2010). Dwa paradygmaty kryzysu i ich społeczne konsekwencje. In: P. Śpiewak (ed.), Dawne idee, nowe problemy, 33–66. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
 
34.
van Deth, J.W. (2010). Normy obywatelstwa. In: R.J. Dalton, H.-D. Klingemann (eds.), Zachowania polityczne, v. 1, (ed.) R. Markowski, trans. A. Brzóska et al., 460–480. Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
35.
van Dijk, T.A. (2001). Badania nad dyskursem. In: T.A. van Dijk (ed.), Dyskurs jako struktura i proces, trans. G. Grochowski, 9–44. Wydawnictwo Naukowe PWN.
 
36.
Waśkiewicz, A. (1998). Interpretacja teorii politycznej. Spór o metodę we współczesnej literaturze anglosaskiej. Wydawnictwo Naukowe Scholar.
 
37.
Waśkiewicz, A. (2012). Paradoksy idei reprezentacji politycznej. Wydawnictwo Naukowe Scholar.
 
eISSN:2391-789X
ISSN:1734-2031
Journals System - logo
Scroll to top