Budowanie partnerstwa na rzecz rozwijania umiejętności językowych i czytelniczych dzieci ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi w opiniach rodziców i nauczycieli
 
 
Więcej
Ukryj
1
Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw
 
 
Data nadesłania: 29-07-2023
 
 
Data ostatniej rewizji: 21-02-2024
 
 
Data akceptacji: 25-02-2024
 
 
Data publikacji: 28-03-2024
 
 
Autor do korespondencji
Kamil Kuracki   

Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw
 
 
JoMS 2024;55(1):562-581
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Badania ukierunkowane zostały na rozpoznanie doświadczeń rodziców i nauczycieli dzieci ze specjalnymi potrzebami rozwojowym w zakresie budowania partnerstwa na rzecz rozwijania umiejętności językowych i czytelniczych dzieci. Celem badań było również rozpoznanie dostrzeganych przez rodziców i nauczycieli trudności, szans i potrzeb związanych z podejmowaniem współpracy zorientowanej na organizację wczesnych inicjacji czytelniczych.

Materiał i metody:
Badania z wykorzystaniem metody zogniskowanych wywiadów grupowych przeprowadzono w niewielkich grupach rodziców (N=25) oraz nauczycieli (N=26) dzieci ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi w okresie wczesnego i średniego dzieciństwa. Teren badań obejmował placówki przedszkolne/oddziały przedszkolne na terenie województwa mazowieckiego. Analizę zgromadzonego materiału badawczego przeprowadzono w orientacji jakościowej.

Wyniki:
Doświadczenia rodziców i nauczycieli obejmują wiele zróżnicowanych przedsięwzięć, które oceniane są przez obie badane grupy jako udane i satysfakcjonujące, choć niepozbawione trudności ujawniających się na poziomie organizacyjnym, komunikacyjnym czy też kompetencyjnym. Obie badane grupy zarysowały w formie postulatów konkretne kierunki zmian, które mogą zintensyfikować i usprawnić podejmowane we współpracy działania na rzecz wczesnej alfabetyzacji dzieci ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi.

Wnioski:
Podejmowana na linii dom rodzinny - przedszkole/szkoła- inne placówki współpraca, ukierunkowana na podejmowanie zadań obszaru wczesnej alfabetyzacji dzieci ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi stanowi ważne zadanie współczesnej edukacji. Jej efektywność związana jest jednak z koniecznością promowania idei partnerstwa edukacyjnego i tworzenia warunków do wielopodmiotowej dyskusji nad możliwościami wdrażania jej w życie.

 
REFERENCJE (41)
1.
Al Otaiba, S., Schatschneider, C., & Silverman, E. (2005). Tutor-Assisted Intensive Learning Strategies in Kindergarten: How Much is Enough?, Exceptionality, 13(4), 195–208. https://doi.org/10.1207/s15327....
 
2.
Biuro edukacji m.st. Warszawa (2020), Warszawskie Inicjatywy Edukacyjne 2020, dostęp z https://edukacja.um.warszawa.p....
 
3.
Biuro edukacji m.st. Warszawa (2023). Dofinansowane projekty w XVIII edycji Warszawskich Inicjatyw Edukacyjnych, dostęp z https://edukacja.um.warszawa.p....
 
4.
Bleses, D., Højen, A., Justice, L. M., Dale, P. S., Dybdal, L., Piasta, S. B., Markussen-Brown, J., Clausen, M., & Haghish, E. F. (2018). The Effectiveness of a Large-Scale Language and Preliteracy Intervention: The SPELL Randomized Controlled Trial in Denmark. Child development, 89(4), e342–e363. https://doi.org/10.1111/cdev.1....
 
5.
Buckley, S. (2018).Teaching Parents to teach Reading to Teach Language: a Project with Down’s Syndrome Children and their Parents. W: K. Topping, S. Wolfendale (ed.). Parental Involvement in Children’s Reading, London, New York: Routledge.
 
6.
Chatterji, M. (2006). Reading achievement gaps, correlates, and moderators of early reading achievement: Evidence from the Early Childhood Longitudinal Study (ECLS) kindergarten to first grade sample. Journal of Educational Psychology, 98(3), 489–507. https://doi.org/10.1037/0022-0....
 
7.
Dail, A. R., Payne, R. L. (2010). Recasting the role of family involvement in early literacy development: A response to the NELP report. Educational Researcher, 39, s. 330–333.
 
8.
Dolezal-Sams, J. M., Nordquist, V. M., Twardosz, S. (2009). Home environment and family resources to support literacy interaction: Examples from families of children with disabilities. Early Education and Development, 20 (4), s. 603–630.
 
9.
Fitzgerald, T., Robillard. L., O’Grady, A. (2018) Exploring the impact of a Volunteer Shared Reading Programme on preschool-aged children, Early Child Development and Care, 188(6), 851-861, DOI: 10.1080/03004430.2016.1240679.
 
10.
Gonzalez, J.E., Pollard-Durodola, S., Simmons, D.C., Taylor, A.B., Davis, M. J., Kim, M., Simmons, L. (2010) Developing Low-Income Preschoolers’ Social Studies and Science Vocabulary Knowledge Through Content-Focused Shared Book Reading, Journal of Research on Educational Effectiveness, 4(1), 25-52, DOI: 10.1080/19345747.2010.487927.
 
11.
Grindle, C., Tyler, E., Murray, C., Hastings, R. P., Lovell, M. (2019). Parent mediated online reading intervention for children with Down Syndrome. Support for Learning, 34 (2), 211–230.
 
12.
Hart, B., Risley, T. R. (1995). Meaningful differences in the everyday experience of young American children. Baltimore: Brookes.
 
13.
Hoover-Dempsey, K. V., Sandler, H. M. (1995). Parental involvement in children’s education: why does it make a difference?, Teachers College Record, 97 (2), 310–331.
 
14.
Hoover-Dempsey, K. V., Whitaker, M. C., Ice, C. L. (2010). Motivation and commitment to family-school parnerships. W: S. L. Christenson, A. L. Reschly (ed.). Handbook of school-family parnerships., New York: Routledge.
 
15.
Karbowniczek, J. (2016). Zasada partnerstwa edukacyjnego w edukacji wczesnoszkolnej, Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 11, 2(40), 71-84.
 
16.
Kocór, M. (2018), Partnerstwo edukacyjne w szkole, Edukacja-Technika_Informatyka, 2(24), 266-272.
 
17.
Kuracki, K. Dłużniewska A. (2023), Parent-child relationships in the context of early reading initiations, Forum Pedagogiczne, nr 1.
 
18.
Lally, J. R. (2011). The link between consistent caring interactions with babies, early brain develpment, and school readiness. W: E. Zigler, W. Gilliam, W. Barnett (ed.). The PRe-K dabates: Current Controversies and Issues. Baltimore: Brookes with NAEYC.
 
19.
Light, J., Kelford-Smith, A. (1993). Home literacy experiences of preschoolers who use ACC systems and of their nondisabled peers. Augmentative and Alternative Communication, 9, 10–25.
 
20.
Madalińska-Michalak, J. (2012). Skuteczne przywództwo w szkołach na obszarach zaniedbanych społecznie. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
 
21.
Mendel, M. (1998). Rodzice i szkoła. Jak współuczestniczyć w edukacji dzieci?, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
 
22.
Olechowska, A. (2015). Problematyka trudności w nabywaniu umiejętności językowych w szkole – w jaki sposób w przedszkolu lepiej przygotowywać dzieci do nauki czytania i pisania. Szkoła Specjalna, 2, 101-112.
 
23.
Ordon, U., Gebora, A. K. (2017), Partnerskie relacje rodziny i szkoły w tworzeniu optymalnych warunków procesu edukacji, Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna, 5, 1(9), 57-64.
 
24.
Peeters, M., Verhoeven, L., van Balkom, H., de Moor, J. (2009). Home literacy environment: characteristics of children with cerebral palsy. International Journal of Language and Communication Disorders, 44 (6), 917–940.
 
25.
Pfeifer, K., Perez, L. (2011). Effectiveness of coordinated community effort to promote early literacy behaviors. Maternal and Child Health Journal, 15, 765–771.
 
26.
Pino, O. (2000). The effect of context on mother’s interaction style with Down’s syndrome and typically developing children. Research in Developmental Disabilities, 21, 329–246.
 
27.
Podgórska-Jachnik, D. (2007). Partnerstwo edukacyjne w pedagogice specjalnej. W: Cz. Kosakowski, A. Krause i A. Żyta (red.), Dyskursy pedagogiki specjalnej, 6. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
 
28.
Power, T. J., Dowrick, P. W., Ginsburg-Block, M., Manz, P. H. (2004). Partnership-Based, Community-Assisted Early Intervention for Literacy: An Application of the Participatory Intervention Model. Journal of Behavioral Education, 13(2), 93–115.
 
29.
Reichow, B., Lemons, C. J., Maggin, D. M., Hill, D. R. (2019). Beginning reading interventions for children and adolescents with intellectual disability. The Cochrane database of systematic reviews, 12(12), CD011359. https://doi.org/10.1002/146518....
 
30.
Ricci, L., Osipova, A. (2012). Visions for literacy: parents’ aspirations for reading in children with Down syndrome. British Journal of Special Education, 39 (3), 123–129.
 
31.
Ruddell, R. B., Unrau, N. J. (1994). Reading as a meaning-construction process: The reader, the text, and the teacher. W: R.B. Ruddell, M. R. Ruddell, H. Singer (ed.). Theoretical models and processes of reading. Washington: International Reading Association.
 
32.
Sucena, A., Silva, A.F., Marques, C. (2023). Reading skills promotion: Results on the impact of a preschool intervention. Frontier in Education., 7:1076630. doi: 10.3389/feduc.2022.1076630.
 
33.
Śliwerski, B. (2010). O potrzebie uspołecznienia polskiej szkoły, czyli o niedokończonej zmianie oświatowej. W: J. Szomburg, P. Zbieranek (red.), Edukacja dla rozwoju. Polskie Forum Obywatelskie. Wolność i Solidarność, 22. Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.
 
34.
Tomasello, M. (2000). The social-pragmatic theory of word learning. Pragmatics, 10 (4), 401–413.
 
35.
Tuten, J., Jensen, D. (2010). Literacy Space: Partnering with Families to Support Struggling Literacy Learners, W: H. Kreider, M. Caspe, D.B. Hiatt-Michael (ed.) Promising practices for engaging families in literacy., Charlotte, Karolina Północna, Stany Zjednoczone: IAP Information Age Publishing.
 
36.
van Bysterveldt A., Foster-Cohen, S., Gillon, G. T. (2010). Engaging families in promoting emerging literacy for children with down syndrome. W: H. Kreider, M. Caspe, D.B. Hiatt-Michael (ed.) Promising practices for engaging families in literacy., Charlotte, Karolina Północna, Stany Zjednoczone: IAP Information Age Publishing.
 
37.
Weissbrot-Koziarska, A. (2018). Współdziałanie rodziców i nauczycieli przedszkola w przygotowaniu dziecka do podjęcia nauki szkolnej. Roczniki Pedagogiczne, 10 (46), 83-95.
 
38.
Westerveld, M., van Bysterveldt, A. K. (2017). The Home Literacy Environment of Preschool-Age Children with Autism or Down Syndrome. Folia Phoniatrica et Logopaedica, 69 (1–2), 43–53.
 
39.
Whitehurst, G. J., Lonigan, C. J. (1998). Child development and emergent literacy. Child Development, 69 (3), 848–872.
 
40.
Zasacka, Z. Bulkowski, K. (2015). Zaangażowanie w czytanie a osiągnięcia szkolne gimnazjalistów. Edukacja, 4 (135), 107-129.
 
41.
Zaslow, T., Dorey, F., Limbos, M.A.P. (2008). Literacy-related activities among children withspecial healtcare needs. Infants and Young Childre, 21 (3), 221–229.
 
eISSN:2391-789X
ISSN:1734-2031
Journals System - logo
Scroll to top